Als fotograaf, ontwerper en iemand die experimenteert met AI, denk ik vaak na over deze grenzen.
Wanneer je een foto maakt met je telefoon, heeft de camera al allerlei technische aanpassingen gedaan voordat je op de knop drukt. Is dat dan nog jouw creatie? Eigenlijk niet anders dan wanneer een schilder verf gebruikt die hij niet zelf heeft gemaakt of een muzikant een drumcomputer gebruikt in plaats van echte drums.
"Kunst gaat niet om de middelen die je gebruikt, maar om wat je ermee wilt uitdrukken," zei een kunstenaar die ik bewonder. Dat raakt volgens mij de kern. Het gaat niet om hoe je iets maakt, maar waarom.
Door de hele kunstgeschiedenis heen hebben makers nieuwe technologie omarmd. Schilders stapten van tempera over op olieverf. Componisten gingen van akoestische naar elektronische instrumenten. Schrijvers verruilden de pen voor het toetsenbord. Telkens was er eerst weerstand, daarna acceptatie.
Wat we misschien eigenlijk vrezen is niet het verlies van authenticiteit, maar het verlies van onderscheid. Als iedereen mooie beelden kan maken met een smartphone of AI, wat maakt jouw werk dan nog bijzonder? Maar echte eigenheid zit niet in het gereedschap, maar in je persoonlijke visie en gevoeligheid.
Kunst verbindt juist wanneer we durven los te laten wat 'echt' of 'juist' zou zijn. Het gaat om de dialoog tussen maker en materiaal, tussen kunstenaar en kijker. In die uitwisseling ontstaat iets waardevols.
Misschien moeten we minder bezig zijn met definities van wat kunst is, en meer met wat kunst met ons doet. Hoe het ons raakt, uitdaagt en verbindt. Want uiteindelijk is kunst niet wat het is, maar wat het teweegbrengt.
Reactie plaatsen
Reacties